Liên quan đến cả mua bán, nhập khẩu, đánh giá chất lượng, và quy định pháp lý.
Dưới đây là hướng dẫn đầy đủ, dễ hiểu và có thể áp dụng thực tế tại Việt Nam (đặc biệt cho lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, sản xuất, cơ khí v.v.)
🧭 I. Khái niệm và phân loại
1. Khái niệm
Máy móc đã qua sử dụng (used machinery) là các thiết bị, dây chuyền hoặc phương tiện sản xuất đã được vận hành trước đó, không còn là hàng mới 100%.
Ví dụ: máy xúc, máy phát điện, máy ép nhựa, máy CNC, dây chuyền sản xuất gạch, trộn bê tông, v.v.
2. Phân loại
- Theo lĩnh vực sử dụng:
- Máy xây dựng (máy xúc, máy ủi, xe nâng…)
- Máy công nghiệp (máy cắt, máy tiện, máy ép, máy hàn…)
- Máy nông nghiệp (máy gặt, máy cày, máy sấy nông sản…)
- Máy phát điện, động cơ diesel, máy thủy v.v.
- Theo tình trạng:
- Đã qua sử dụng trong nước
- Nhập khẩu đã qua sử dụng
⚙️ II. Tiêu chí đánh giá máy móc đã qua sử dụng
| Tiêu chí | Nội dung cần kiểm tra |
|---|---|
| 1. Năm sản xuất | Quy định VN thường chỉ cho phép nhập máy < 10 năm tuổi (tùy loại) |
| 2. Tình trạng hoạt động | Kiểm tra khả năng khởi động, tiếng ồn, rung, rò rỉ dầu… |
| 3. Giờ hoạt động (Hour meter) | Đặc biệt quan trọng với máy xúc, máy phát điện… |
| 4. Ngoại hình | Kiểm tra khung, mối hàn, rỉ sét, sơn lại… |
| 5. Thông số kỹ thuật | So sánh với catalog gốc hoặc máy mới cùng loại |
| 6. Nguồn gốc xuất xứ | Nhật, Mỹ, Đức, Hàn Quốc thường chất lượng cao hơn |
| 7. Giấy tờ kèm theo | Invoice, CO, CQ, giấy kiểm định, đăng ký cũ… |
📜 III. Quy định nhập khẩu máy móc đã qua sử dụng (Việt Nam)
Căn cứ:
- Quyết định 18/2019/QĐ-TTg (hiện còn hiệu lực)
- Thông tư 23/2015/TT-BKHCN
- Luật Quản lý ngoại thương 2017
1. Điều kiện nhập khẩu
- Máy phải còn khả năng sử dụng ít nhất 80% so với máy mới.
- Mức tiêu hao năng lượng, nguyên vật liệu không vượt quá 15% so với máy mới.
- Máy không nằm trong danh mục cấm nhập khẩu.
- Tuổi thiết bị ≤ 10 năm (đa số ngành nghề). Một số ngành đặc thù có thể đến 15–20 năm.
2. Hồ sơ nhập khẩu
- Hợp đồng, invoice, packing list
- Giấy chứng nhận chất lượng/kiểm định tại nước xuất khẩu
- Giấy xác nhận tuổi thiết bị
- Ảnh chụp, mô tả kỹ thuật
- Chứng nhận đạt tiêu chuẩn Việt Nam hoặc tương đương quốc tế
3. Quy trình hải quan
- Khai báo tờ khai hải quan
- Nộp hồ sơ kỹ thuật
- Kiểm tra thực tế hàng
- Cơ quan KHCN (hoặc tổ chức giám định được chỉ định) xác nhận đạt chuẩn
- Thông quan
🧰 IV. Ưu và nhược điểm của máy móc đã qua sử dụng
✅ Ưu điểm
- Giá rẻ hơn máy mới (40–70%)
- Có thể nhập máy chất lượng cao của Nhật, Đức, Mỹ mà chi phí thấp
- Dễ thay thế linh kiện nếu là model phổ biến
- Giảm chi phí đầu tư ban đầu, phù hợp doanh nghiệp nhỏ
❌ Nhược điểm
- Khó xác định chính xác tuổi thực tế
- Rủi ro hư hỏng sớm nếu không kiểm tra kỹ
- Có thể không đáp ứng tiêu chuẩn môi trường hoặc an toàn mới nhất
- Bảo hành hạn chế, phụ thuộc vào nhà cung cấp
🔧 V. Hướng dẫn kiểm tra thực tế trước khi mua
- Kiểm tra số seri và model → đối chiếu năm sản xuất.
- Chạy thử máy (tại chỗ hoặc video thực tế).
- Nghe tiếng máy: không gõ, không rung mạnh, không khói lạ.
- Xem phần dầu nhớt và lọc: nếu có cặn đen, mạt kim loại → máy mòn nhiều.
- Kiểm tra điện, thủy lực, cơ cấu chuyển động.
- Hỏi lịch bảo dưỡng (nếu người bán có sổ).
- Chụp hình gửi kỹ sư hoặc chuyên gia giám định để đánh giá thêm.
💡 VI. Kinh nghiệm chọn mua an toàn
- Ưu tiên nhập máy từ Nhật, châu Âu, Hàn Quốc (chất lượng tốt, bảo trì chuẩn).
- Tránh hàng tháo rã – tái lắp ráp tại Trung Quốc hoặc Việt Nam.
- Nên yêu cầu video test, tem nguyên bản, số giờ hoạt động thực tế.
- Mua qua đơn vị uy tín hoặc công ty nhập khẩu có chứng từ đầy đủ.
📦 VII. Một số ngành máy đã qua sử dụng phổ biến tại Việt Nam
| Ngành | Ví dụ thiết bị | Nguồn phổ biến |
|---|---|---|
| Xây dựng | Máy xúc, máy ủi, máy lu, cần cẩu | Nhật Bản, Hàn Quốc |
| Cơ khí | Máy tiện, phay, CNC, mài, cắt | Nhật, Đức |
| Nông nghiệp | Máy gặt, máy cày, máy sấy | Nhật, Thái |
| Điện – Năng lượng | Máy phát điện, máy biến áp | Nhật, Mỹ |
| Nhựa – Bao bì | Máy ép nhựa, in ống đồng | Đài Loan, Trung Quốc |
